Εράνισμα προσωπικών δεδομένων – 8/2021

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα “Εστία”
Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης: 29/04/2021

Αιμίλιος Κορωναίος
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
LL.M. (Aberdeen), ΜΔΕ (Αθήνα)

Α.Π.Δ.Π.Χ. – Επιτήρηση εργαζομένων I

Πρόστιμο 2.000 ευρώ επέβαλε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) σε εταιρεία για παράνομη λειτουργία κάμερας. Το σύστημα βιντεοεπιτήρησης δεν διέθετε καταγραφικό, αλλά μετέδιδε εικόνα στο κινητό τηλέφωνο του ιδιοκτήτη της εταιρείας. Εν προκειμένω, η ΑΠΔΠΧ έκρινε ότι το εν λόγω σύστημα λειτουργούσε παρανόμως, καθώς δεν περιοριζόταν σε χώρους που ήταν απαραίτητο για σκοπούς προστασίας προσώπων και αγαθών. Αντίθετα, αυτό λάμβανε παρανόμως εικόνα από τα γραφεία εργαζομένων, στα οποία πραγματοποιούνταν λογιστικές εργασίες. Προβληματική κρίθηκε επίσης ότι ήταν και η δυνατότητα ελέγχου σε πραγματικό χρόνο της κάμερας από τον διευθυντή της εταιρείας μέσω κινητού τηλεφώνου. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μεταξύ άλλων, αυξανόταν ο κίνδυνος για χρήση του υλικού προς ανεπίτρεπτη επιτήρηση των εργαζομένων.

Κύπρος – Ξεχασμένη κρύπτη

Μια παλιά, κλειδωμένη κρύπτη («vault»), κτισμένη μέσα σε τοίχο, απασχόλησε το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Κύπρου. Η κρύπτη εντοπίστηκε σε χώρο που χρησιμοποιήθηκε κατά το παρελθόν από την τράπεζα ως κατάστημά της από τον νέο ενοικιαστή του, ο οποίος και ειδοποίησε αυτή. Προσωπικό της τράπεζας μετέβη στον χώρο και άνοιξε την κρύπτη, η οποία περιείχε αρχεία πρώην και νυν πελατών της. Ακολούθησε γνωστοποίηση από την τράπεζα στο Γραφείο Επιτρόπου, δεδομένου ότι η ύπαρξη των προσωπικών δεδομένων πελατών της στο κενό, πρώην κατάστημά της για περίπου τέσσερα χρόνια, μέχρι αυτό να ενοικιαστεί εκ νέου, στοιχειοθετούσε περιστατικό παραβίασης. Το Γραφείο Επιτρόπου εξέτασε την υπόθεση και επέβαλε πρόστιμο 25.000 ευρώ στην «ξεχασιάρα» τράπεζα.

Ελ Σαλβαδόρ – Νέα νομοθεσία

Νόμο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων υιοθέτησε πρόσφατα το Ελ Σαλβαδόρ, με σκοπό τη διασφάλιση της εμπιστευτικότητας και της ορθής χρήσης αυτών. Υιοθετώντας τη διεθνή τάση, προβλέπονται πρόστιμα σημαντικού ύψους για τους παραβάτες, τα οποία καθορίζονται με μονάδα υπολογισμού τον ελάχιστο μηνιαίο μισθό. Ο νέος νόμος θα τεθεί σε εφαρμογή μετά την πάροδο ενός έτους από τη δημοσίευσή του.

Ευρωπαϊκή Ένωση – Τεχνητή Νοημοσύνη

Στην ανακοίνωση πρότασης Κανονισμού με αντικείμενο την ευρωπαϊκή προσέγγιση στην τεχνητή νοημοσύνη προέβη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Υπενθυμίζεται ότι τεχνητή νοημοσύνη αποκαλείται η ικανότητα μιας μηχανής να δρα όπως ο ανθρώπινος νους, κατανοώντας, αναλύοντας και μαθαίνοντας από δεδομένα. Κατά την πρόταση Κανονισμού, τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης κατατάσσονται σε τέσσερις κατηγορίες: α) μη αποδεκτού κινδύνου, τα οποία θα απαγορεύονται, π.χ. σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που επιτρέπει την «κοινωνική βαθμολόγηση» πολιτών από κυβερνήσεις, β) υψηλού κινδύνου, τα οποία θα υπόκεινται σε αυστηρές υποχρεώσεις, π.χ. σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που αξιολογεί τη πιστοληπτική ικανότητα των πολιτών και τους στερεί τη δυνατότητα λήψης δανείων, γ) περιορισμένου κινδύνου, τα οποία θα υπόκεινται σε υποχρεώσεις διαφάνειας, π.χ. σύστημα τεχνητής νοημοσύνης σε διαλογικό ρομπότ («chatbot»), δ) ελαχίστου κινδύνου, τα οποία εν γένει θα επιτρέπονται, π.χ. σύστημα τεχνητής νοημοσύνης σε βιντεοπαιχνίδια. Η πορεία προς την τελική υιοθέτηση της πρότασης Κανονισμού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη αναμένεται να είναι μακρά.

Iσπανία – Επιτήρηση διαμερισμάτων

Ιδιοκτήτης τριών διαμερισμάτων στην Ισπανία αποφάσισε την εγκατάσταση τεσσάρων καμερών στο κτήριο χωρίς να λάβει την άδεια των υπολοίπων ιδιοκτητών του κτηρίου. Οι κάμερες, που παρακολουθούσαν κοινόχρηστους χώρους, λειτουργούσαν με το επιχείρημα ότι ήταν αναγκαίες, καθώς δύο εκ των διαμερισμάτων ενοικιάζονταν σε τουρίστες. Καμία σχετική πινακίδα δεν είχε αναρτηθεί περί της λειτουργίας τους. Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων της Ισπανίας έκρινε ότι το εν λόγω σύστημα είχε εγκατασταθεί παράνομα, καθώς δεν είχαν συμφωνήσει οι λοιποί ιδιοκτήτες του κτηρίου, ούτε είχαν αναρτηθεί ενημερωτικές πινακίδες στις οποίες να αναγράφεται, μεταξύ άλλων, η ταυτότητα του προσώπου που προέβαινε στις επίμαχες καταγραφές. Για τους λόγους αυτούς, στον εν λόγω ιδιοκτήτη επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 3.000 ευρώ.

Ρουμανία – Επιτήρηση εργαζομένων ΙΙ

Υπόθεση παράνομης παρακολούθησης εργαζομένων μέσω συστήματος βιντεοεπιτήρησης απασχόλησε και την Αρχή Προστασίας Δεδομένων της Ρουμανίας. Εταιρεία χρησιμοποιούσε κάμερες με σκοπό την προστασία αγαθών. Στο πλαίσιο λειτουργίας του επίμαχου συστήματος, παρακολουθούνταν και οι χώροι με ιματιοθήκες, καθώς και οι τραπεζαρίες των εργαζομένων, όπου αυτοί έκαναν τα διαλείμματά τους και περνούσαν τον τυχόν ελεύθερο χρόνο τους. Η εποπτική αρχή έκρινε ότι η βιντεοεπιτήρηση των ως άνω χώρων δεν ήταν αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού της προστασίας αγαθών. Ο εν λόγω στόχος θα μπορούσε να επιτευχθεί με λιγότερο παρεμβατικά μέσα για την ιδιωτικότητα των εργαζομένων. Για τους λόγους αυτούς επιβλήθηκε πρόστιμο περίπου 5.000 ευρώ στην εμπλεκόμενη εταιρεία.