Εράνισμα προσωπικών δεδομένων – 4/2023
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα “Εστία”
Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης: 23/02/2023
Αιμίλιος Κορωναίος
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
LL.M. (mult.), CIPP/E, CIPM, CIPT, FIP
Πολιτική Προστασία – Εξαπάτηση
Για προσπάθεια εξαπάτησης πολιτών μέσω σύντομου γραπτού μηνύματος («SMS») με παραπλανητική αναφορά η οποία παραπέμπει στην Πολιτική Προστασία προειδοποιεί το αρμόδιο Υπουργείο. Σύμφωνα με το οικείο δελτίο τύπου, υπήρξαν αναφορές για μαζική αποστολή γραπτού μηνύματος σε κινητά τηλέφωνα. Το μήνυμα εμφανίζει ως αποστολέα το όνομα «CIVILPROTEC» και περιέχει παραπλανητικό περιεχόμενο περί δήθεν προσωρινής αναστολής χρεωστικής κάρτας του παραλήπτη. Όπως διευκρινίζεται, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας δεν έχουν καμία σχέση με το εν λόγω μήνυμα, το οποίο προφανώς εμπίπτει στην κατηγορία παραπλανητικών μηνυμάτων τύπου «smishing» («SMS phishing»). Εφιστάται, λοιπόν, η προσοχή στους πολίτες, οι οποίοι ενδεχομένως λάβουν το εν λόγω μήνυμα, ώστε να το διαγράψουν αμέσως και σε κάθε περίπτωση να μην πατήσουν στο σύνδεσμο («link»), τον οποίο περιέχει.
Κύπρος – Προεδρικές εκλογές ΙΙ
Δεύτερη ανακοίνωση εξέδωσε το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Γραφείο Επιτρόπου) για τη διενέργεια των προεδρικών εκλογών. Σύμφωνα με αυτήν, κατά τη διάρκεια του δευτέρου γύρου διενεργήθηκαν έλεγχοι συμμόρφωσης σε 80 εκλογικά κέντρα. Από τους ελέγχους διαπιστώθηκε ότι τηρήθηκαν οι διαδικασίες και οι οδηγίες τις οποίες είχε θέσει το Γραφείο Επιτρόπου αναφορικά με την απαγόρευση αναφώνησης αριθμού δελτίου ταυτότητας και προσωπικών δεδομένων τα οποία δικαιούνται να κατέχουν οι εκπρόσωποι των πολιτικών συνδυασμών, κομμάτων και υποψηφίων εντός των εκλογικών κέντρων. Στα 25 παράπονα τα οποία είχαν υποβληθεί μέχρι τον πρώτο γύρο των εκλογών, προστέθηκαν 52 παράπονα τα οποία αφορούν στον δεύτερο γύρο. Πλείστα εκ των παραπόνων σχετίζονται με τηλεφωνικές κλήσεις και ανεπιθύμητα, προωθητικά μηνύματα τύπου «SMS». Όλα τα παράπονα θα τύχουν της δέουσας διερεύνησης.
Γερμανία – Προληπτική αστυνόμευση
Αντισυνταγματική έκρινε το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας τη νομοθεσία των κρατιδίων της Έσσης και του Αμβούργου σχετικά με την αυτοματοποιημένη επεξεργασία δεδομένων για την πρόληψη εγκληματικών πράξεων. Η επίμαχη νομοθεσία επιτρέπει στην αστυνομία να επεξεργάζεται αποθηκευμένα προσωπικά δεδομένα μέσω αυτοματοποιημένης ανάλυσης δεδομένων (Έσση) ή αυτοματοποιημένης ερμηνείας δεδομένων (Αμβούργο) ως προληπτικό μέτρο κατά συγκεκριμένων εγκλημάτων. Οι ρυθμίσεις προσβάλλουν το δικαίωμα του πληροφοριακού αυτοκαθορισμού ως ειδικότερη εκδήλωση του δικαιώματος στην προσωπικότητα, καθώς δεν περιέχουν επαρκή όρια παρέμβασης σε αυτό. Λαμβάνοντας υπόψη την ευρεία διατύπωσή τους, όσον αφορά τα δεδομένα, αλλά και τις μεθόδους τις οποίες προβλέπουν, οι προσδιοριζόμενοι λόγοι παρέμβασης υστερούν του απαιτούμενου συνταγματικού ορίου ενός συγκεκριμένου κινδύνου («konkretisierte Gefahr»).
Δ.Ε.Ε. – Παρακολουθήσεις
Η απόφαση με την οποία παρέχεται άδεια ακρόασης τηλεφωνικών συνδιαλέξεων δεν είναι αναγκαίο να περιέχει εξατομικευμένη αιτιολογία, όπως έκρινε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) σε απόφαση του της 16ης Φεβρουαρίου (υπόθεση C-349/21). Συγκεκριμένα, δεν συντρέχει παράβαση της υποχρέωσης αιτιολόγησης εφόσον η απόφαση στηρίζεται σε λεπτομερές και εμπεριστατωμένο αίτημα της αρμόδιας ποινικής αρχής και οι λόγοι για τους οποίους χορηγήθηκε η άδεια συνάγονται ευχερώς και επακριβώς κατόπιν συνδυασμένης ανάγνωσης της αίτησης και της άδειας. Η υπόθεση ήχθη ενώπιον του ΔΕΕ κατόπιν αιτήματος βουλγαρικού δικαστήριο. Αφορούσε δικαστική άδεια ακρόασης, κατόπιν εισαγγελικής πρότασης, προς τις διωκτικές αρχές για τις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις τεσσάρων προσώπων, τα οποία θεωρούνταν ύποπτα για τη διάπραξη σοβαρών ποινικών αδικημάτων.
Η.Π.Α. – Κατάσταση της Ένωσης
Στην ανάγκη ρυθμιστικής παρέμβασης για την προστασία των προσωπικών δεδομένων στις ΗΠΑ αναφέρθηκε ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια της ετήσιας ομιλίας του για την Κατάσταση της Ένωσης («State of the Union») ενώπιον του Κογκρέσου. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, έχει φθάσει πλέον η ώρα για την υιοθέτηση διακομματικής νομοθεσίας με σκοπό να σταματήσουν οι τεχνολογικοί κολοσσοί να συλλέγουν προσωπικά δεδομένα παιδιών και εφήβων στο διαδίκτυο, να απαγορευθεί η στοχευμένη διαφήμιση προς τα παιδιά και να επιβληθούν αυστηρότεροι περιορισμοί στα προσωπικά δεδομένα τα οποία οι εταιρείες συλλέγουν για όλους εμάς.
Ολλανδία – Αστυνομία
Πρόστιμο ύψους 50.000 ευρώ επέβαλε η εποπτική αρχή στην αστυνομία για τη χρήση οχημάτων με κάμερες στο Ρότερνταμ, στο πλαίσιο παρακολούθησης της συμμόρφωσης των πολιτών με τα μέτρα κατά του κορονοϊού. Τα εν λόγω οχήματα κυκλοφορούσαν συλλέγοντας λεπτομερείς εικόνες προσώπων, δίχως προηγουμένως να έχει γίνει εκτίμηση των κινδύνων ιδιωτικότητας που αυτό συνεπαγόταν. Η εποπτική αρχή διαπίστωσε επίσης ότι πολλές εικόνες συλλέγονταν, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο. Τα επίμαχα γεγονότα έλαβαν χώρα το 2020, με τη χρήση δύο οχημάτων με κάμερες 360 μοιρών, με σκοπό να ελέγχεται αν οι πολίτες τηρούσαν μεταξύ τους την απαιτούμενη απόσταση του 1,5 μέτρου.