Εράνισμα προσωπικών δεδομένων – 3/2021
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα “Εστία”
Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης: 11/02/2021
Αιμίλιος Κορωναίος
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
LL.M. (Aberdeen), ΜΔΕ (Αθήνα)
Α.Π.Δ.Π.Χ. – Νέα διαδικτυακή πύλη
Σε πλήρη λειτουργία τελεί πλέον η νέα διαδικτυακή πύλη της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ). Παράλληλα, αναβαθμίζονται οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες που μέσω αυτής παρέχονται στους πολίτες. Έτσι, αυτοί εφεξής έχουν ιδίως τις ακόλουθες δυνατότητες: α) υποβολή διαφόρων τύπων καταγγελίας, με καθοδήγηση στη συμπλήρωσή τους, όπως για παραβίαση δικαιώματος, για ανεπιθύμητες τηλεφωνικές προωθητικές κλήσεις, καθώς και για ανεπιθύμητα email και SMS, β) υποβολή αιτήματος παροχής πληροφοριών σε σχέση με τα δικαιώματα του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων, γνωστού ως GDPR, γ) αυτοματοποιημένη διαχείριση της εγγραφής στο αποκαλούμενο «Μητρώο του άρθρου 13» για τη μη λήψη επικοινωνίας μέσω παραδοσιακού ταχυδρομείου αναφορικά με θέματα διαφήμισης αγαθών. Η πρόσβαση στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες πραγματοποιείται με τη χρήση των διαπιστευτηρίων του taxisnet. Η νέα ιστοσελίδα είναι διαθέσιμη στην υπάρχουσα διεύθυνση «www.dpa.gr».
Κύπρος – Πολιτική επικοινωνία
Οδηγίες για την αποστολή μηνυμάτων και διενέργεια κλήσεων πολιτικού περιεχόμενου / προώθησης υποψηφιοτήτων (Αρ. Φακ.: 11.17.003.002) εξέδωσε το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα της Κύπρου. Κατά τις εν λόγω οδηγίες το περιεχόμενο μιας πολιτικής επικοινωνίας μπορεί να παρουσιάζεται όχι μόνο άμεσα, αλλά και έμμεσα, όπως με απλή παράθεση του προγράμματος δράσης και των πολιτικών ιδεών, με ενημερωτικό δελτίο που καλύπτει διάφορα θέματα, με προσκλήσεις σε ιστοχώρους για ανάγνωση πολιτικών μηνυμάτων ή με πρόσκληση σε προεκλογική ομιλία ή εκδήλωση. Όλα τα ως άνω μηνύματα θεωρούνται διαφημιστικά και εφαρμόζεται το πλαίσιο προστασίας προσωπικών δεδομένων. Προβλέπεται επίσης ότι δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν αριθμοί ή διευθύνσεις από πηγές προσβάσιμες στο κοινό, όπως τον τηλεφωνικό κατάλογο, το διαδίκτυο ή καταλόγους μελών επαγγελματικών ενώσεων, σωματείων, συλλόγων και επαγγελματικών κλάδων, για αποστολή μηνυμάτων και διενέργεια κλήσεων πολιτικού περιεχομένου / προώθησης υποψηφιοτήτων.
Αυστραλία – Φωτογραφίες παιδιών
Η Ομοσπονδιακή Αστυνομία της Αυστραλίας (AFP) προειδοποιεί γονείς να μην αναρτούν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφίες των παιδιών τους από το σχολείο τους, προτού να έχουν ελέγξει τις οικείς ρυθμίσεις ιδιωτικότητας της εκάστοτε εφαρμογής. Φωτογραφίες παιδιών με σχολική ενδυμασία, το όνομά τους και ενδείξεις της τοποθεσίας τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν από κακόβουλους για τη δημιουργία προφίλ των παιδιών και τη σεξουαλική παρενόχληση / κακοποίησή τους. Συνιστάται, λοιπόν, ο διαμοιρασμός των οικείων φωτογραφιών να γίνεται μόνο με πρόσωπα τα οποία οι γονείς γνωρίζουν και εμπιστεύονται. Όπως επισημαίνεται, οι σχετικοί κίνδυνοι είναι αυξημένοι κατά την περίοδο της πανδημίας, καθώς η εντονότερη διαδικτυακή παρουσία των παιδιών δημιουργεί αντίστοιχα περισσότερες ευκαιρίες στοχοποίησής τους. Έτσι, οι γονείς παροτρύνονται να μη δημοσιεύουν το ονοματεπώνυμο των παιδιών, την ηλικία τους και την ακριβή τοποθεσία λήψης της φωτογραφίας, όπως και να ελέγχουν το φόντο της εκάστοτε φωτογραφίας, ώστε να μην παρέχονται συναφή στοιχεία.
Ιταλία – Μοιραίο «παιχνίδι»
Ένα παιδί ηλικίας 10 ετών στην Ιταλία φέρεται να έχασε τη ζωή του τον Ιανουάριο κατά τη συμμετοχή του σε «παιχνίδι-πρόκληση λιποθυμίας» της γνωστής εφαρμογής TikTok για το διαμοιρασμό μικρών βίντεο. Η «πρόκληση» συνίστατο στην εκούσια πρόκληση λιποθυμίας του συμμετέχοντος. Το άτυχο παιδί φέρεται ότι συμμετέχοντας στην «πρόκληση» προκάλεσε τον θάνατό του. Ακολούθησε άμεση παρέμβαση της ιταλικής Αρχής Προστασίας Δεδομένων, η οποία επέβαλε στο TikTok την απαγόρευση επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων κάθε πολίτη της Ιταλίας, του οποίου η ηλικία δεν έχει επιβεβαιωθεί. Ως απάντηση στις ενέργειες της ιταλικής εποπτικής αρχής, το TikTok ανακοίνωσε ότι προτίθεται να εφαρμόσει μέτρα απαγόρευσης πρόσβασης στην εφαρμογή όλων των χρηστών κάτω των 13 ετών και θα εξετάσει την ανάπτυξη συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης για τον σκοπό ηλικιακών ελέγχων. Περαιτέρω, θα προχωρήσει στη διεξαγωγή διαδικτυακής καμπάνιας για την ενημέρωση γονέων και παιδιών. Μεταξύ άλλων, όλοι οι χρήστες του TikTok στην Ιταλία θα χρειαστεί να δηλώσουν εκ νέου στην εφαρμογή την ημερομηνία γέννησής τους.
Καναδάς – Μαζική παρακολούθηση
Την τεχνολογική εταιρεία Clearview AI θέτουν στο στόχαστρό τους οι Αρχές Προστασίας Δεδομένων του Καναδά. Όπως ανακοινώθηκε, η δραστηριότητα της Clearview AI συνιστά μαζική παρακολούθηση και παραβιάζει τα δικαιώματα στην ιδιωτικότητα των πολιτών. Ειδικότερα, η τεχνολογική εταιρεία καθιστά εφικτή σε αστυνομικές αρχές και εμπορικούς οργανισμούς την ταυτοποίηση φωτογραφιών αγνώστων προσώπων, μέσω της σύγκρισής τους με τη βάση δεδομένων την οποία αυτή διαθέτει. Η εν λόγω βάση δεδομένων περιλαμβάνει περισσότερες από τρία δισεκατομμύρια φωτογραφίες, μεταξύ των οποίων φωτογραφίες πολιτών του Καναδά, συμπεριλαμβανομένων παιδιών. Πλήθος δεδομένων έχουν συλλεγεί χωρίς τη γνώση ή συγκατάθεση των εμπλεκομένων.