Εράνισμα προσωπικών δεδομένων – 2/2020

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα “Εστία”
Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης: 21/12/2020

Αιμίλιος Κορωναίος
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
LL.M. (Aberdeen), ΜΔΕ (Αθήνα)

Χριστουγεννιάτικες ευχές

Η εορταστική περίοδος αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για την ανταλλαγή ευχών μεταξύ συγγενών και φίλων. Σε αυτούς συχνά προστίθενται πολιτευτές ή επιχειρήσεις που απρόσμενα μας «θυμούνται», με απροσδόκητες όμως ορισμένες φορές γι’ αυτούς συνέπειες. Λόγω των εορτών, ανακαλούμε στη μνήμη μας την περίπτωση που αντιμετώπισε το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα της Κύπρου το φθινόπωρο του περασμένου έτους, εξετάζοντας καταγγελίες κατά πολιτευτών. Δυο πολίτες κατήγγειλαν τη λήψη ευχετήριων μηνυμάτων από τρίτο πρόσωπο μέσω τηλεφώνου. Ο μεν πρώτος καταγγείλας είχε λάβει ξανά κατά το παρελθόν ευχές και είχε ζητήσει να μη λάβει εκ νέου, ο δε δεύτερος δεν είχε καμία προσωπική σχέση με τον αποστολέα. Το Γραφείο Επιτρόπου, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο καθ’ ου η καταγγελία συνήθιζε να στέλνει ευχετήρια μηνύματα σε χιλιάδες άτομα τόσο τα Χριστούγεννα όσο και το Πάσχα, έκρινε ότι η εν λόγω δραστηριότητα ενέπιπτε στον τομέα των  ενεργειών προώθησης του εαυτού του. Αυτό είχε ως συνέπεια να είναι απαραίτητη, μεταξύ άλλων, η προηγούμενη συγκατάθεση των παραληπτών για την αποστολή των «ευχών». Έτσι, επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 2.000 ευρώ στον «ευγενή» αποστολέα.

Επενδύσεις με εύκολο κέρδος;

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) προειδοποιεί το κοινό για ύποπτες τηλεφωνικές κλήσεις με σκοπό την προώθηση χρηματιστηριακών προϊόντων, συνήθως μέσω διαδικτυακών συναλλαγών. Επιτήδειοι επικοινωνούν με τους πολίτες και επιχειρούν να τους εξαπατήσουν, υποσχόμενοι επενδύσεις με εύκολο κέρδος. Οι καλούντες χρησιμοποιούν μάλιστα την τεχνική «caller id spoofing», μέσω της οποίας επιτυγχάνουν να αλλάζουν την ταυτότητα του καλούντος αριθμού σε μη πραγματικό αριθμό, ώστε να είναι αδύνατο να προσδιοριστεί ποιος καλεί. Δυστυχώς, ως προς τα υποσχόμενα κέρδη, για μια ακόμη φορά επαληθεύεται η ρήση «πολύ ωραίο για να είναι πραγματικό».

Γαλλία – «Αλμυρά μπισκότα»

«Αλμυρά» αποδεικνύονται τελικά τα «μπισκότα» (cookies) για σειρά επιχειρήσεων στη Γαλλία. Υπενθυμίζεται ότι τα cookies αποτελούν μικρά αρχεία κειμένου τα οποία αποθηκεύονται στον υπολογιστή μας κατά την περιήγησή μας στο διαδίκτυο. Μέσω αυτών καθίσταται εφικτή ιδίως η παρακολούθηση της συμπεριφοράς μας στον κυβερνοχώρο και η προβολή στις συσκευές μας στοχευμένων διαφημίσεων.H εγκατάστασή τους προϋποθέτει προηγούμενη ενημέρωση του χρήστη και κατά περίπτωση λήψη συγκατάθεσης. Κατόπιν σχετικών ενεργειών, η γαλλική εποπτική αρχή διαπίστωσε μη τήρηση της οικείας νομοθεσίας, με αποτέλεσμα να επιβάλει κατά την τρέχουσα περίοδο σειρά προστίμων που προκαλεί ίλιγγο: 3.000.000 ευρώ σε δύο εταιρείες του ομίλου Carrefour, οι οποίες υπέπεσαν όμως και σε άλλες παραβάσεις, 100.000.000 ευρώ στη Google και 35.000.000 ευρώ στην Amazon.

Βέλγιο – Αποχώρηση εργαζομένου

Πώς χειριζόμαστε την επαγγελματική ηλεκτρονική διεύθυνση εργαζομένου κατά την αποχώρησή του από τον οργανισμό στον οποίο απασχολείται; Επιτρέπεται να τη διατηρούμε ενεργή, προωθώντας τα εισερχόμενα μηνύματα σε άλλη ηλεκτρονική διεύθυνση της εταιρείας; Στο ερώτημα αυτό, το οποίο απασχολεί πλήθος επιχειρήσεων, απαντά με πρόσφατη απόφασή της (υπ’ αριθ. 64/2020) η εποπτική αρχή του Βελγίου, η οποία κρίνει ως παράνομη την ως άνω πρακτική. Κατά την κρίση της, ο ορθός χειρισμός της επαγγελματικής ηλεκτρονικής διεύθυνσης συνοψίζεται ιδίως στα εξής: α) ενημέρωση του αποχωρούντος εργαζομένου ότι η επαγγελματική ηλεκτρονική διεύθυνσή του θα μπλοκαριστεί, β) δημιουργία αυτοματοποιημένου απαντητικού μηνύματος για κάθε εισερχόμενο μήνυμα στην επαγγελματική ηλεκτρονική διεύθυνση, πριν αυτή μπλοκαριστεί, που θα ενημερώνει για την αποχώρηση του εργαζομένου και τα νέα στοιχεία επικοινωνίας του, γ) μπλοκάρισμα της επαγγελματικής ηλεκτρονικής διεύθυνσης το αργότερο κατά την ημέρα αποχώρησης του εργαζομένου, δ) διατήρηση του προαναφερθέντος αυτοματοποιημένου απαντητικού μηνύματος για εύλογο χρονικό διάστημα, ε) διαγραφή της επαγγελματικής ηλεκτρονικής διεύθυνσης.

Καλιφόρνια – Νέα νομοθεσία

Σημαντικές εξελίξεις για την προστασία των προσωπικών δεδομένων στην πολιτεία της Καλιφόρνια φέρνει η υιοθέτηση νέου νόμου, ήτοι του «California Privacy Rights Act». Το νέο νομοθετικό πλαίσιο βρίθει καινοτομιών για τα μέχρι σήμερα ειωθότα στην πολιτεία. Ενδεικτικά, προβλέπονται αυξημένες υποχρεώσεις για την προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, π.χ. δεδομένων υγείας, νέα δικαιώματα των πολιτών, όπως το δικαίωμα διόρθωσης των ανακριβών προσωπικών δεδομένων, και νέες αρχές επεξεργασίας, όπως η αρχή της ελαχιστοποίησης των δεδομένων, δηλαδή της επεξεργασίας του μικρότερου δυνατού όγκου προσωπικών δεδομένων. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η πρόβλεψη για τη σύσταση εποπτικής αρχής -της «California Privacy Protection Agency»-, η οποία θα έχει την ευθύνη εφαρμογής του. Ο νέος νόμος τίθεται πλήρως σε εφαρμογή την 1 Ιανουαρίου του 2023. Οι καινοτομίες έχουν και ευρωπαϊκό αέρα, καθώς θυμίζουν σε ορισμένα σημεία τον GDPR.